Μπορεί το «ΟΥΖΟ 44 ΟΥΖΟ» να μην είναι ένα βιβλίο για το ούζο, όμως οι εμπλεκόμενοι στο χώρο της ποτοποιίας και των πωλήσεων οινοπνευματωδών ποτών, έχουν πολλά να μάθουν ακολουθώντας τη διαδρομή των ηρώων του μυθιστορήματος του Άγγελου Αυγουστίδη.

Παραμονές των εκλογών του 1958 ο Αυγουστίνος, ένας μικρός ποτοποιός από τη Θεσσαλονίκη, και ο Αριστοτέλης, o οδηγός του, γυρίζουν με ένα παλιό φορτηγό – μια Dodge του βρετανικού στρατού – τις πόλεις και τα χωριά της Δυτικής Μακεδονίας, πουλώντας κρασί, ούζο και άλλα ποτά. Η Ελλάδα δεν έχει ακόμη συνέλθει από τη Μικρασιατική Καταστροφή, την Κατοχή και τον Εμφύλιο, ενώ το Βασίλειο της Ελλάδας μόνο δημοκρατία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Μέσα σ’ αυτές τις δύσκολες συνθήκες, αφεντικό και υπάλληλος αγωνίζονται να εξασφαλίσουν τον επιούσιο κι ένα καλύτερο μέλλον στα παιδιά τους.

Το «ΟΥΖΟ 44 ΟΥΖΟ» δεν είναι ένα βιβλίο για το ούζο, αλλά διαβάζοντας το στην παραλία τώρα που καλοκαιριάζει, σίγουρα θα σας ανοίξει την όρεξη για ένα ουζάκι στην κοντινότερη ψαροταβέρνα και το πιθανότερο είναι πως η κουβέντα που θα ανοίξετε με την παρέα σας θα ξεκινά από κει που σφηνώσατε το σελιδοδείκτη. Η σύντομη συνομιλία μας με τον συγγραφέα του βιβλίου Άγγελο Αυγουστίδη θα σας δώσει να καταλάβετε τι εννοούμε:

Ο βασικός ήρωας του βιβλίου και πατέρας σας, παρότι ποτοποιός, αποφεύγει να πίνει το ούζο που φτιάχνει λόγω του έλκους του. Εσείς, ως συγγραφέας ενός βιβλίου με τέτοιο τίτλο, πίνετε ούζο;

Ο Αυγουστίνος δεν έπινε, όχι μόνο γιατί είχε έλκος, αλλά γιατί δεν του άρεσαν τα αλκοολούχα ποτά. Αυτό είναι και ένα από τα περίεργα αυτού του ανθρώπου που κατά τα άλλα θεωρούνταν μάστορας του ποτού. Για μένα όμως ως συγγραφέα, όλα τα περίεργα γύρω από τον Αυγουστίνο (όπως η γαμψή του μύτη, το μπόι του, το πάθος του για μπλόφα, τα αρχαιοπρεπή ρητά του, η άγνοιά του σε θέματα μηχανών κλπ.) είναι θεία δώρα γιατί με βοηθούν να πλέξω ένα μύθο γύρω του. Ας μην ξεχνάμε ότι το «ΟΥΖΟ 44 ΟΥΖΟ» είναι μυθιστόρημα και όχι βιογραφικό.

Εγώ πίνω ούζο, όχι ως συγγραφέας αλλά ως άτομο. Και βέβαια έχω κι εγώ τις ιδιαιτερότητές μου. Το ούζο το θέλω να το πιω στην Ελλάδα, αν γίνεται δίπλα στη θάλασσα, αν γίνεται με χταποδάκι ψητό, κατά προτίμηση το καλοκαίρι, κατά προτίμηση στην αρχή της βραδιάς, γύρω στις οχτώ. Να το πίνω σιγά σιγά, με λίγο πάγο, αμίλητος και να βλέπω να παρελαύνουν οι φρεσκολουσμένες «ωραίες», εγχώριες και εισαγωγής.

Στο βιβλίο σας δεν βρίσκουμε πολλά στοιχεία για την ποτοποιία του πατέρα σας. Μιλήστε μας λίγο για την ποτοποιία που έβγαζε το «Ούζο 44». Πότε ξεκίνησε και πότε έκλεισε;

Επαναλαμβάνω ότι το «ΟΥΖΟ 44 ΟΥΖΟ» είναι μυθιστόρημα και όχι βιογραφικό. Περιγράφω ένα φανταστικό ταξίδι, όχι μια ποτοποιία. Χρησιμοποιώ μόνο όσα στοιχεία θεωρώ χρήσιμα και τροποποιώ ή δημιουργώ άλλα. Πάντως, επειδή το ρωτάτε, η συγκεκριμένη ποτοποιία άρχισε γύρω στο 1950 και έσβησε σιγά σιγά στα τέλη του ’60.

«Ούζο για τους γάμους και κονιάκ για τις κηδείες» προμηθεύονται τα καφενεία των χωριών στο μυθιστόρημα σας. Είναι τελικά το ούζο ταυτισμένο με την χαρά και το γλέντι των Ελλήνων;

Το ούζο είναι σίγουρα ταυτισμένο με τη χαρά και το γλέντι. Εμένα προσωπικά μ’ αρέσει και σε καταστάσεις περισυλλογής, όταν ρεμβάζω, αλλά πάντοτε σε μια κατάσταση ευεξίας. Όταν έχω προβλήματα προτιμώ άλλα ποτά.

Η αφήγησή σας κλείνει αισιόδοξα, με τη διαπίστωση πως κάτι μπορεί ν’ αλλάξει τελικά προς το καλύτερο σ’ αυτόν τον τόπο, με πολύ υπομονή, επιμονή και αγώνα. Πόσο πιστεύετε πως έχουν αλλάξει τα πράγματα στη χώρα μας από την εποχή που εκείνο το παλιό φορτηγό του βρετανικού στρατού γυρνούσε τις πόλεις και τα χωριά της Δυτικής Μακεδονίας, πουλώντας κρασί, ούζο και άλλα ποτά;

Στο επίπεδο του ούζου, και γενικότερα της ποτοποιίας τα πράγματα έχουν σίγουρα αλλάξει. Η ποιότητα έχει βελτιωθεί ραγδαία, σοβαρές επιχειρήσεις με άριστο εξοπλισμό και σύγχρονες μεθόδους παραγωγής είναι πλέον ο κανόνας, όχι η εξαίρεση. Το κυνήγι του πελάτη πάνω στα βουνά για να πουληθεί ένα μπουκάλι ούζο, είναι ένα σπορ που ανήκει στο παρελθόν.

Αλλά και στο γενικότερο επίπεδο της χώρας μας η κατάσταση έχει αλλάξει. Μπορεί αυτή τη στιγμή να βρισκόμαστε σε βαθιά κρίση, αλλά αυτή αργά η γρήγορα θα ξεπεραστεί. Αυτό που συγκρατώ από το σήμερα είναι ότι έχουμε μια εδραιωμένη δημοκρατία όπου ο καθένας μπορεί να πει τη γνώμη του. Όσοι έχουν γνωρίσει το παρελθόν που περιγράφω στο «ΟΥΖΟ 44 ΟΥΖΟ», ξέρουν τι σημαίνει να παίζεις τον κωφάλαλο. Σίγουρα είμαστε καβγατζίδικος λαός, αυτό όμως είναι και χαρακτηριστικό της δημοκρατίας. Ας κάνουμε τουλάχιστο μια προσπάθεια στις αντιθέσεις μας να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον. Αυτό νομίζω είναι και το μήνυμα του ήρωα του βιβλίου.